Proje kapsamında mekânın ideal dönüşüm planı, Eskişehir’deki kültür-sanat aktörleriyle yapılan toplantı ve atölye çalışmalarında belirlenen ihtiyaçlar doğrultusunda, katılımcı yöntemlerle ulusal ve uluslararası paydaşlardan edinilen deneyimlerle tasarlandı. Plan, üç bileşen çerçevesinde şekillendirildi: Mimari tasarım, kültür-sanat programı ve yönetişim modeli. Mimari tasarım, mekânın çok disiplinli ve erişilebilir bir kültür-sanat alanına dönüşmesini sağlayan bir
konsept çerçevesinde hazırlandı. Bu tasarım; binadaki iç ve dış mekânların modüler olmasını, etkinliklerin ihtiyaçlarına cevap verecek malzemelerin seçilmesini ve teknik olarak da sürdürülebilir çözümlerle desteklenmesini içeriyor. Mekânın engelli bireyler için uygun altyapı ve koşulları sunması, sürdürülebilirlik ekseninde ise yerel kaynakların ve tedarik zincirlerinin kullanılması hedefleniyor. Mekânın kültür-sanat programlamasına ilişkin belirlenen temel ilkeler arasında kapsayıcılık, sanat üretimine alan açma, disiplinlerarası işbirliği ve programlamada sürdürülebilirlik ön plana çıkıyor. Mekân ücretsiz olarak sanatçılar, kültür sanat girişimleri ve sivil toplum örgütlerinin kullanımına açık olacak.
Yerel, ulusal ve uluslararası kültür-sanat aktörleriyle birlikte çeşitli atölyeler ve toplantılar sonucu ortaya çıkarılan bütüncül yönetişim modeli ise kamu ve sivil toplumun birlikte çalıştığı bir öneri sunuyor. Bu kapsamda, mekânın, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ile Eskişehirli sanatçılar ve yerel sivil toplum işbirliğiyle ortaklaşa yönetilmesi hedefleniyor. Çekirdek Eskişehir, yarattığı yönetişim ve işbirliği modelinin uzun vadede Türkiye’nin başka şehirlerinde de yaygınlaşmasını amaçlıyor. Proje sürecinde Puruli Kültür Sanat Derneği ile Eskişehir Büyükşehir Belediyesi arasında imzalanan 5 yıllık protokol mekânın kültür-sanat ana odağıyla, sivil aktörler tarafından kullanılmasını garanti altına alıyor.
Proje kapsamında ayrıca bugüne kadar Türkiye’den Kültürhane, Müze Gazhane, Postane, Tasarım Atölyesi Kadıköy, IDEA Kadıköy, Pancar Deposu, Nilüfer Belediyesi Sosyal Girişimcilik Merkezi ve Sosyal İnovasyon Merkezi, Tamirhane ve Bomonti Ada olmak üzere 10 kültür-sanat mekânı temsilcisi Eskişehir’de ağırlandı; Konak Belediyesi, Darağaç Kolektifi, Odeon Pergamon ve Depo Pergamon olmak üzere dört kurum deneyim paylaşımı için ziyaret edildi, Eskişehir’de yerel paydaşların katılımıyla bir festival düzenlendi ve mekânın yaratacağı sosyal etkiyi ölçmek amacıyla performans, kullanım, etkileşim ve ekosistem olmak üzere dört başlık altında 21 gösterge belirlendi. Proje süresince yerel, ulusal ve uluslararası kültür-sanat aktörlerinin yer aldığı bir de Paydaş Haritası oluşturuldu. Haritada 60’tan fazla alanda ve sektörde çalışan aktörler çeşitli kategoriler altında gruplandırıldı.
Projenin başlangıcında, Kentpark içindeki mekân, proje ortakları ve benzer çalışmalar yapan kurumlar tarafından incelendi. Bu keşif, Eskişehir ölçeğinde mekanın değerlendirilmesini ve ihtiyaç analizini içerdi; proje ekibi, danışmanlar ve belediye temsilcileri bu analiz için bir araya geldi.
Mekânın fiziki ve yapısal tasarımı, merkezde uygulanacak kültür sanat programı ve organizasyon yapısı proje süresince hayata geçirilecek faaliyetler kapsamında katılımcı yöntemlerle belirlendi. Bu çalışmaya Puruli Kültür Sanat Derneği, Urban.koop, belediye temsilcileri ve Eskişehir’deki yerel aktörler (kültürel olarak dezavantajlı grupları temsil eden STK’lar ile kültür-sanat alanında faaliyet gösteren aktörler) katıldı.
Mekânın kullanıcı ihtiyaçlarını anlamak amacıyla, proje paydaşları ve kültür-sanat alanında faaliyet gösteren yerel ve ulusal aktörlerle çalışmalar yürütüldü. Projenin onbirinci ayında, tüm sürecin bir değerlendirme toplantısı yapılacak ve proje tasarımı için nihai konsept belirlendi.
Projenin sonunda, dönüştürülen mekânda düzenlenecek bir etkinlikle projenin hedefleri, faaliyetleri ve önemli aşamaları vurgulandı. Ayrıca, proje sürecini anlatan bir dokümantasyon filmi üretilerek, yerel ve ulusal paydaşlarla iletişime geçildi. Tüm faaliyetlerin analiziyle birlikte, mekanın sosyal etki yönetim çerçevesi oluşturuldu.
Puruli Kültür Sanat Derneği, 2014 yılında toplumun her kesiminin sosyal, sanatsal ve kültürel etkinliklere katılımını sağlamak, dezavantajlı grupların kültürel hayata aktif katılımını desteklemek ve bu grupların toplumla bütünleşmesini teşvik etmek amacıyla kuruldu. Dernek, haklar ve özgürlükler temelinde politika geliştirilmesini destekleyerek, ulusal ve uluslararası düzeyde bu konuda politikaların oluşturulmasına katkı sağlamayı hedefliyor.
İletişim, tasarım, kültür ve sanat alanlarında deneyimli profesyoneller tarafından kurulan Puruli, herkesin kültür-sanat hayatına eşit erişimini sağlamak için çeşitli etkinlikler düzenliyor. Bu etkinlikler arasında film festivalleri, sinema gösterimleri, atölyeler ve hak savunuculuğu projeleri yer alıyor. Dernek, ayrıca düzenli olarak Engelsiz Filmler Festivali’ni organize ediyor. Festival, Ankara’dan başlayarak 2017 yılında Eskişehir ve İstanbul’u da kapsama alanına ekledi ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ile olan işbirliğini sürdürüyor. Puruli, Antalya Altın Portakal Film Festivali, Adana Altın Koza Film Festivali, Malatya Film Festivali, Zeugma Film Festivali, Koç Üniversitesi, Muğla Belediyesi gibi 20’den fazla kurumla erişilebilir gösterimler düzenlemek üzere işbirliği yapıyor.
Kültüre Erişim Platformu kurucu üyesi olan Puruli, aynı zamanda BE IN! Erişilebilir Festivaller Ağı‘nın da bir parçası. Bu ağ, Almanya, Belçika, İngiltere, İspanya ve Polonya’daki festivalleri içeriyor ve Türkiye’de ve Avrupa’da sinemaya erişim konusunda çalışan STK’lar, sinema profesyonelleri ve politika yapıcıları bir araya getiriyor. Ağın amacı, engelli bireylerin sinemaya erişimde karşılaştıkları engelleri belirlemek ve bu sorunlara yönelik çözümler üretmek.
2017 yılından bu yana Engelsiz Filmler Festivali ile işbirliği yapılan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Sosyal Hizmetler Dairesi aracılığıyla projenin fizibilite çalışmalarından veri paylaşımına ve yerel ortaklarla işbirliği geliştirilmesine kadar her aşamasında katkı sağlıyor.
Urban.koop, kentsel bileşenlere yönelik geniş yelpazede faaliyet gösteren bir kolektif. Kolektif, kent bileşenlerine yönelik araştırmalar, akademik çalışmalar ve yayınlar yapıyor; farklı ölçeklerde planlama ve mimari öneriler sunuyor; değişen temalara sahip kentsel ve kültürel rehberler hazırlıyor; sosyal fayda odaklı atölye çalışmaları düzenliyor; paydaşlı ve disiplinlerarası katılımcı projeleri yönetiyor; kültür-sanat uygulamaları geliştiriyor ve bu alanlardaki yenilikçi fikirleri tartışıyor.
Urban.koop, Çekirdek Eskişehir projesinin saha çalışması ve yeniden kullanım proje tasarımı faaliyetlerinde aktif rol oynayacak. Bu süreçte, yaratılmak istenen mekanın, fiziksel ve kültürel olarak Eskişehir’in diğer bileşenleriyle nasıl entegre olacağına dair tartışmalara katkı sağlayacak.
İstasyonTEDÜ Sosyal İnovasyon Merkezi, kendini sosyal inovasyon ve sosyal girişimcilik ekosistemini geliştirmeye adamış, sosyal fayda odaklı aktörleri bir araya getiren çok işlevli bir ortak üretim alanıdır. Bu merkez, saha çalışması kapsamında yürütülecek topluluk oluşturma çalışmasının liderliğini üstlenecek. İstasyonTEDÜ, bu çalışmayla sosyal inovasyon ve girişimcilik alanında etkili bir topluluk inşa etmeyi ve bu alanda faaliyet gösteren aktörlerin işbirliğini ve etkileşimini artırmayı hedefliyor.
https://www.istasyon.tedu.edu.tr/
Impact Hub Ankara, sosyal girişimcilik ve sosyal inovasyon alanında çalışan, ekosistem ve topluluk geliştirme faaliyetlerine odaklanan bir kuruluştur. Kuruluş, ortak çalışma alanları, etkinlik ve toplantı salonları gibi mekan temelli olanakların yanı sıra, sosyal girişimcilik ve sosyal inovasyon destek programları, araştırma ve kapasite artırma projeleri, eğitim ve danışmanlık faaliyetleri yürütüyor. Impact Hub Ankara, Çekirdek Eskişehir Projesi’nin Sosyal Etki Yönetim Çerçevesi’nin oluşturulmasında kilit bir rol oynayacak. Bu çalışmayla proje kapsamında elde edilen sosyal etkinin yönetimi ve ölçümü sağlanacak, sürdürülebilir ve etkili bir çerçeve oluşturulacak.
https://ankara.impacthub.net/
Eskişehir’deki tarihî Yaş Sebze ve Meyve Hali Binası’nın restore edilmesi ile oluşturulan Haller Gençlik Merkezi’nin de içinde bulunduğu Uluslararası Eskişehir Kültür ve Sanat Alanı, kullanıcı ihtiyaçlarını belirleme ve anlama çalışmaları kapsamında gerçekleşecek ilk toplantıya ev sahipliği yapacak.
Zihinsel engelli bireylerin toplumla bütünleşmesinin amaçlandığı, engelli bireylerin farklı disiplinlerden sanatsal faaliyetlere dahil oldukları ve çalışanların bir kısmının engelli bireylerden oluştuğu Gökkuşağı Kafe’nin, kullanıcı ihtiyaçlarını belirleme ve anlama çalışmaları kapsamında gerçekleşecek ikinci toplantıya ev sahipliği yapacak.
https://www.tepebasi.bel.tr/Projedetay.asp?hid=112
Eskişehir’de sanat, tasarım ve düşünce alanlarında uğraş veren kişilerin kurduğu bağımsız bir inisiyatif olan Opus XI’in, yerel paydaşlara ulaşma konusunda projeye katkıda bulunacak.
https://www.opusonbir.com/
Kültürel etkileşim ve kaynaşmayı harekete geçirmeyi amaçlayan Katadrom Art, yerel paydaşlara ulaşma konusunda projeye katkıda bulunacak. Bu kurum aynı zamanda Puruli’nin kurucu üyesi olduğu Kültüre Erişim Platformu’nun, Tepebaşı Belediyesi ile yürüttükleri Katadrom Art Colony isimli projede, mekan deneyimine sahip. Çekirdek Eskişehir için de kurumun mekan tasarımı ve belediye işbirliği deneyiminden faydalanılacak.
Bu web sitesi, Avrupa Birliği’nin maddi desteği ile oluşturulmuştur ve sürdürülmektedir. İçerik tamamıyla İstanbul Kültür Sanat Vakfı sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
