İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV), Avrupa Birliği İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) Avrupa Birliği’nin desteğiyle yürüttüğü Ortaklaşa: Kültür, Diyalog ve Destek Programı’nın birinci açık çağrı döneminde hibe alan projelerden “Çekirdek Eskişehir”, kente katılımcı yaklaşımla tasarlanan bir diyalog ve üretim alanı kazandırıyor.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından, Avrupa Birliği desteğiyle yürütülen Ortaklaşa: Kültür, Diyalog ve Destek Programı kapsamında hibe desteği alan Çekirdek Eskişehir projesi; Eskişehir’de belediyeye ait bir mekânın sanatçılar ve kültür-sanat üreticileri için diyalog ve üretim alanına dönüşmesi hedefiyle Puruli Kültür Sanat Derneği yürütücülüğünde ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ortaklığında hayata geçirildi. Kentpark içinde yer alan ve daha önce restoran olarak kullanılan binanın, kültür-sanat mekânına dönüşüm önerisi katılımcı bir süreçle tasarlandı. Mekânın, önümüzdeki dönemde kentteki kültürel hayata yeni bir soluk getirecek etkinliklere evsahipliği yapması planlanıyor.
Çekirdek Eskişehir projesi kapsamında neler yapıldı?
Proje kapsamında mekânın ideal dönüşüm planı, Eskişehir’deki kültür-sanat aktörleriyle yapılan toplantı ve atölye çalışmalarında belirlenen ihtiyaçlar doğrultusunda, katılımcı yöntemlerle ulusal ve uluslararası paydaşlardan edinilen deneyimlerle tasarlandı. Plan, üç bileşen çerçevesinde şekillendirildi: Mimari tasarım, kültür-sanat programı ve yönetişim modeli.
Mimari tasarım, mekânın çok disiplinli ve erişilebilir bir kültür-sanat alanına dönüşmesini sağlayan bir konsept çerçevesinde hazırlandı. Bu tasarım; binadaki iç ve dış mekânların modüler olmasını, etkinliklerin ihtiyaçlarına cevap verecek malzemelerin seçilmesini ve teknik olarak da sürdürülebilir çözümlerle desteklenmesini içeriyor. Mekânın engelli bireyler için uygun altyapı ve koşulları sunması, sürdürülebilirlik ekseninde ise yerel kaynakların ve tedarik zincirlerinin kullanılması hedefleniyor.
Mekânın kültür-sanat programlamasına ilişkin belirlenen temel ilkeler arasında kapsayıcılık, sanat üretimine alan açma, disiplinlerarası işbirliği ve programlamada sürdürülebilirlik ön plana çıkıyor. Mekân ücretsiz olarak sanatçılar, kültür sanat girişimleri ve sivil toplum örgütlerinin kullanımına açık olacak.
Yerel, ulusal ve uluslararası kültür-sanat aktörleriyle birlikte çeşitli atölyeler ve toplantılar sonucu ortaya çıkarılan bütüncül yönetişim modeli ise kamu ve sivil toplumun birlikte çalıştığı bir öneri sunuyor. Bu kapsamda, mekânın, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ile Eskişehirli sanatçılar ve yerel sivil toplum işbirliğiyle ortaklaşa yönetilmesi hedefleniyor.
Çekirdek Eskişehir, yarattığı yönetişim ve işbirliği modelinin uzun vadede Türkiye’nin başka şehirlerinde de yaygınlaşmasını amaçlıyor. Proje sürecinde Puruli Kültür Sanat Derneği ile Eskişehir Büyükşehir Belediyesi arasında imzalanan 5 yıllık protokol mekânın kültür-sanat ana odağıyla, sivil aktörler tarafından kullanılmasını garanti altına alıyor.